Kireçlenme , fizik tedavi polikliniklerinde en sık gördüğümüz eklem hastalığı. Eklem aralığının daralması ve hareketin kısıtlanması sonucu, eklemin hareket alanını genişletebilmek için iki yanında yeni kemik doku oluşmasından kaynaklı bir “kireçlenme” lafı Türk tıp literatürüne girmiş. İlk kim kullanmış bilmem. Tıbbi adı olan Osteoartritdeki, osteo (kemik) kelimesi ,eklemin kemikleşmesi böyle anlatılmaya çalışılmış belki de. Kireçlenen eklem, insanın aklında pas tutan, örümcek bağlayan bir yapıyı çağrıştıyor olsa gerek ki ; nerdeyse tüm hastalardan “aslında hiç de oturmam, nasıl bu kadar kireçlenmişim bilemedim”i sıklıkla duyarız. Keşke arada otursaymışsın diyesimiz gelir.
Kireçlenme , İltihabi olmayan eklem dejenerasyonudur(yıpranma).Eğer bir eklemi ne kadar çok kullanırsanız o kadar çok aşınır.
Eklemler kemiklerin belli hareketleri kolay yapabilmesi için oluşmuş yapılardır. Oturmak için dizimizi bükmek , kalkmak için kitlemek gerekir. Yürümek için ayak bileğini aşağı yukarı oynatmak, kavramak için el parmaklarımızı bükmemiz gerekir. İşte iki kemiğin bu rahat hareketi, aradaki kıkırdak doku ve eklem sıvısının düzgün varlığı ile sağlanır. Yaşımız ilerledikçe yaşlanan , eskiyen bu doku birde düzensiz kullanılır, kazalar travmalarla hasarlanırsa eklem düzgün çalışmamaya, çalışamamaya başlar.aradaki kıkırdak azaldıkça , salgıladığı eklem sıvısı da azalmaya başlar ve kemikler birbirine
daha çok sürtüyormuşca hareket etmeye başlar. Bu da ileri yaşlarda eklem içindeki diğer yapılarda ,özellikle menisküslerde de yıpranmaya, yırtılmalara neden olarak, ağrı ve hareket kısıtlılığının daha çok artmasına neden olur.
Eklemde hareketsiz kalmaya bağlı gelişen hareket kısıtlılığı aslında bizim konraktür dediğimiz ,eklemden ziyade eklem çevresindeki kasların tendonların kısalıp kalınlaşmasıyla oluşan bir durumdur. Sıklıkla eklemi yanlış pozisyonlanmış, yatalak , yoğun bakımda uzun kalan , beyinsel hasarlı hastalarda görülür. Yani bu kadar hareketsizlik, normal yaşantımızda asla olmayacağından hareketsiz kalıp kireçlenmiş bir normal yaşlı da olmayacaktır.
Sonuç olarak ne çok gezmeyi, ne de çok oturmayı öneriyoruz. Kararında bir hareketlilikle yaşlanmak, yaptığımız iş ve sporda eklemlerimizi unutmamak esas önemli olan. Yaşımıza uygun hareketlilikte kalmak, sporu eklemlerimizi zorlamadan yaşamımıza katmak ve eklem için yapılabilecek ekstra koruyucu uygulamalardan da faydalanarak ağrısız ve kısıtlamasız bir yaşam sürmek elimizde